از آیـات کـریـمـه قرآن مجید چنین استفاده مى شود که از جمله وظایف فرشتگان این است که به فرمان خداوند متعال انسانها را در بعضى مواقع حفظ مى کنند، تا این که قضاى حتمى و قطعى الهى فرا رسد، چنان که مى فرماید:
لَهُ مُعَقَّباتٌ مِنْ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ مَنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مَنْ أمْرِ الّله⁽¹⁾براى او (انسان ) نگهبان هایى در پیش روى و پیش سر وجود دارد که او را بر حسب امر خدا حفظ مى کنند.
معقبات جمع معقبه است و آن نیز جمع معقب و به معناى گروهى است ، کـه پـى در پـى و بـه طـور مـتـنـاوب بـه دنـبـال کارى مى روند. طبق این آیه خداوند به گروهى از فرشتگان ماموریت مى دهد، که در شب و روز به طور مستمر به سرغ انسان آمده و از پیش رو و پشت سر، نگاهبان و حافظ او باشند. و امیر المومنین (ع ) در این رابـطـه چـنـیـن فـرموده است : هیچ انسانى نیست مگر این که با او چندین فرشت نگهبان هـسـتـند، که او را نگاه مى دارند از این ؟ در چاهى در افتد، یا دیوارى بر او فرود آید، یا به وى شرى ، و چون اجلش فرا رسد، بین او و آن چه به او مى رسد مانع نشوند (تا از ین دنیا برود)⁽²⁾ .
بدون ترید انسان در زندگى خود در معرض آفات و بلاهاى بسیارى مى باشد، و انواع بـیـمـارى هـا و مـیکروب ها، انواع حادثه ها و خطراتى ؟ هد زمین و آسمان موجود است ، او را تـهـدیـد مى کند؛ به خصوص در ایام کودکى که آگاهى انسان از اوضاع و شرایط محیط خود بسیار ناچیز است و هیچ گونه تجربه اى ندارد، در هر قدمى خطرى در کمین او است ، گـاهـى انـسـان تـعـجـب مى کند، که کودک چگونه مى تواند از میان این حوادث جانى سالم بـبـرد؛ بـه ویـژه خـانـواده هـایـى کـه پـدران و مـادران آگـاهـى چـنـدانـى از مسائل ایمنى و بهداشتى ندارند و اى امکاناتى در اختیار آنها نیست ، مانند کودکانى که در روسـتـاهـا بـزرگ شـده و در مـیـان انـبـوه مـحـرومـیـت هـا، عـوامـل بـیـمـارى زا و خـطـران قـرار دارنـد. لذا بـا انـدکـى تامل در این مسائل مى یابیم نیروى محافظى وجود دارد که ما را در برابر این حوادث حفظ مـى کـنـد، و هـمچون سپرى خطرناکى که براى انسان پیش مى آید، به طور معجزه آسا از آنـهـا راهى مى یابد، به طورى که احساس مى کند همه اینها نمى تواند، تصادف باشد، بلکه نیروى محافظى از او پاسدارى و نگهبانى مى کند.
امام باقر (علیه السلام ) مى فرماید: (این دسته از فرشتگان ) به فرمان خدا انسان را از ایـن کـه در چـاهـى سـقوط کند، دیوارى بر او بیفتد، یا حادثه دیگرى براى او پیش بـیـاید، حفظ مى کنند تا زمانى که مقدرات حتمى فرا رسد، در این هنگام آنها کنار رفته و او تسلیم حوادث مى کنند، و آنها دو فرشته اند که انسان را در شب حفظ مى کنند، و در روز به طور متناوب به این وظیفه مى پردازند⁽³⁾ .

 1. رعد (13) آیه 11

2. توحید صدوق ، ص 368

3. ریاض السالکین ، ج 2 ، ص 61

fereshteh mohiti surkohi